Sismik İzolatör Nedir ?

Üzülerek yaşadığımız 6 Şubat 2023 depreminden sonra en çok konuşulan konulardan birisi sismik izolatör oldu.
Bu yazımızda sismik izolatörler ile ilgili bilgi vermeye çalışacağız.
bir yapay zeka sitesi chatgpt'ye soruyoruz
Sismik İzolatör Nedir?
Sismik izolatör, depremler sırasında yapıların zarar görmesini önlemek veya azaltmak için kullanılan bir yapısal elemandır. Bu elemanlar, yapıları yer hareketlerinden izole ederek, deprem sırasında oluşabilecek yıkıcı kuvvetleri azaltır ve binaların hasar görme olasılığını azaltır.
Sismik izolatörler genellikle elastomerik malzemelerden, çelik veya bakır alaşımlarından, plaka tipi cihazlardan veya daha karmaşık hidrolik veya visko-elastik sistemlerden yapılır. Bu elemanlar, yapıların temelinde veya kolonlarında kullanılabilir. Sismik izolatörlerin boyutları ve tipleri, binaların türüne ve yerel deprem tehlikesine bağlı olarak farklılık gösterir.
Sismik izolatörler, yapıların deprem dayanıklılığına katkıda bulunurken, aynı zamanda yapısal maliyetleri de artırabilir. Ancak, deprem bölgelerindeki yapıların depreme dayanıklılığına ilişkin yasal gereksinimler arttıkça, sismik izolatörlerin kullanımı da artmaktadır.

Sismik İzolatör çeşitleri nelerdir?
Bazı sismik izolatör çeşitleri şunlardır:
  1. Elastomerik sismik izolatörler: Bu izolatörler, yapılarda kullanılan en yaygın sismik izolatörlerdir ve elastomerik malzemelerden üretilir. Genellikle doğal kauçuk veya sentetik polimerler kullanılır. Bu malzemeler, yüksek esneklikleri sayesinde yapıların deprem sırasında sarsıntılardan korunmasına yardımcı olur.
  2. Plaka tipi sismik izolatörler: Bu izolatörler, genellikle çelikten yapılmış bir plaka ve elastomerik bir malzeme arasındaki birleşik sistemdir. Deprem sırasında yapıyı korumak için bu plakalar elastomerik malzemenin üzerinde hareket eder.
  3. Bakır alaşımlı sismik izolatörler: Bu izolatörler, yapıların hareketini kontrol etmek için tasarlanmış bir bakır alaşımı kullanır. Bu alaşımın visko-elastik özellikleri, yapıların deprem sırasında oluşabilecek titreşimlerden izole edilmesine yardımcı olur.
  4. Visko-elastik sismik izolatörler: Bu izolatörler, polimerik malzemeler ve damarlardan oluşur. Bu sistem, deprem sırasında yapıya yavaş hareket sağlar ve binanın sallanma hızını azaltır.
  5. Hidrolik sismik izolatörler: Bu izolatörler, sıvıların özelliklerinden yararlanır ve yapıların deprem sırasında hareketini kontrol etmek için tasarlanmıştır. Hidrolik sismik izolatörler, özellikle büyük binaların depreme karşı korunması için kullanılır.
  6. Teflon tabanlı sismik izolatörler: Bu izolatörler, yüksek yoğunluklu polietilen plakaların teflon yüzeylerine monte edilmesiyle oluşur. Bu sismik izolatörler, elastomerik sismik izolatörlerden daha yüksek sertlik ve dayanıklılığa sahip olduğundan, yüksek bina ve köprülerde kullanılmaktadır.
  7. Fiber-kauçuk sismik izolatörler: Bu izolatörler, yapılarda kullanılan elyaf takviyeli kauçuğun sismik izolasyonu sağlamak için kullanılması ile üretilir. Bu sismik izolatörler, elastomerik sismik izolatörlerin yerine kullanılabilir.
  8. Karbon fiber sismik izolatörler: Bu izolatörler, karbon fiber malzemelerinin yüksek esnekliği sayesinde yapıların deprem sırasında oluşabilecek titreşimlerden izole edilmesine yardımcı olur.
Sismik izolatörlerin tasarımı ve kullanılan malzemeler, binanın boyutu, kullanım amacı ve deprem bölgesinin özellikleri gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Halk Dili ile özetleyecek olursak;
Depremde yer sallanmaya başlar. Sallantı bazen kısa titreşimlerle bazen de deniz dalgalanması gibi hareketlerle vs olabilir ve değişkendir.
Bina da yerle beraber sallanmaya başlar.
Binanın sallantısı kendi uzunluğu, ağırlığı, genişliği ve yapılan mühendislik hesaplarına göre olur. Uzun bir ağaç ve kısa ağacı yada kalın ağacı kıyaslarsanız hepsi farklı sallanır. Binalar da farklı sallanır.
Yer sallantısının şekli binanın sallantılarını faklı şekillerde etkiler ve binada tahribatlara yol açar. Veya deprem şiddeti arttıkça binanın buna dayanma gücü de yetersiz kalır.
Sismik izolatörler burada devreye girer.
Bina ile zemin arasında esnek bir bağlantı oluşturarak zemindeki sallantının binayı özetle daha az etkilemesine sebep olur. Arabanın süspansiyon sistemi gibi de düşünmemiz mümkündür.
Sismik İzolatörün malzemesine ve teknolojisine göre binadaki etkiler tabiki farklılık gösterecektir.
Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi biz bu bilgileri akademik bir dil ve tarz ile değil, halk dilinde hepimizin daha kolay anlaşacağı bir şekilde yazmaya çalışıyoruz. Bu yüzden yazılarda oluşacak olan eksikliklerden dolayı baştan affınıza sığınıyoruz.

Evim Depreme Dayanıklı mı?

Özellikle yaşadığımız depremlerden sonra hepimizin aklına gelen soru bu;
Evim Depremde Hasar Aldı mı?, Evim Depreme Dayanıklı mı?
Bu soruyu tabiki profesyonellerin evinizde özel tetkikler ve analizler yaparak cevap vermesi gereken bir durum. Fakat biz yine de ön gözlemleri kendimiz yapmaya çalışabiliriz. Gözlemleri birkaç başlık altında sıralamak istiyorum.
Evlerimizde depremden sonra oluşan yeni çatlaklar var mı ?
İlk kontrol etmemiz gereken ve en kolay yapabileceğimiz gözlemin bu olduğunu düşünüyorum. Müstakil bir evde veya bir apartmanda oturuyor olabilirsiniz. Kendi dairenizin içini, binanızın dışını ve varsa giriş-bodrum katları inceleyebilirsiniz.
Evinizde eskiden beri var olan ve gözünüzü tırmalayan çatlaklar var mı?
Bu da yine gözlemlemeniz gereken bir durum. Eski çatlakları bilmiyorsanız yeni olanları da büyük ölçüde tespit edemezsiniz.

Evimde oluşan çatlaklar var ne yapmalıyım ?
Öncelikle çatlakların yüzeysel sıva veya boya çatlağı mı yoksa daha derinden gelen bir çatlak mı olduğunu tespit etmeniz gerekiyor. Ayrıca bu çatlağın kolon veya kiriş üzerinde mi yoksa tuğla duvar üzerinde mi olduğunu da tespit etmek gerekiyor. Çok şüphelendiğiniz çatlaklarda sıvayı kaldırıp altına bakabilirsiniz. (kolon ve kirişin ne olduğunu bilmiyorsanız bu linke tıklayabilirisiniz)
Eğer çatlak derin ve kolon – kiriş üzerinde ise binanızda sıkıntılı durumlar olabilir. Bir uzmana danışmanızı tavsiye ederim.
Eğer Çatlak duvarda ise bunun da birkaç sebebi olabilir. Birincisi yapım sırasında sıvanın duvara tam tutunamamış olması veya sıva kalitesinin yetersiz olması gibi durumlar olabilir. Çoğu binada ytong duvarın üzerine çimento sıva vurmadan alçı sıva uyguladıkları için çok gözlemlediğimiz bir durumdur.
Diğer bir sebepte eğer tuğla duvarda derin ve açılmış bir çatlak varsa binanız oturmuş olabilir. Bu binanın temelinin altındaki toprağın zamanla ezilmesi vs gibi sebeplerle de olabileceği gibi deprem gibi durumlarda zeminin oynaması ile de gerçekleşebilir. Bu durumda da işi şansa bırakmayarak bir uzmana danışmak iyi olur.
Duvardaki çatlak kiriş ile tuğla duvarın arasında ise o da muhtemelen yapım sırasında duvar – kiriş birleşme detayının doğru şekilde yapılmamasından kaynaklanıyor olabilir. Çok endişe edilecek bir durum değildir.
Evinizde çatlak değil de kolon – kiriş – döşeme ve benzer yerlerde kopmalar kırılmalar varsa lütfen bir uzmana veya daha da büyük sıkıntı olduğunu düşünüyorsanız bağlı olduğunuz belediyeye başvurun. “Birşey Olmaz” demeyin.

Geniş Açıklık Nedir ?

Halk Dili İle Mimarlık serimizin bu yazısında “Geniş Açıklık Nedir ?” sorusuna basitçe cevap vermeye çalışacağım.
Daha önceki yazılarımızda kolon, kiriş ve döşemenin ne olduğunu açıklamaya çalışmıştık. Binadaki döşemeleri taşıyan ve kolonları birbirlerine bağlayarak depreme karşı dayanıklılığı arttıran elemanlara kiriş diyorduk.
Büyük mekanların, mesela evlerdeki geniş salonların, umumi alanlardaki sinema salonlarının, konferans salonlarının ve benzer mekanların ortasıda kolon (dikey taşıyıcı) bulunmasını genel olarak istemeyiz. Mekanı gereksiz bölmüş olur, sahnenin görülmesini engeller, mobilya yerleşimini zorlaştırır gibi de bir çok sakınca sayabiliriz. Mimari dilde içinde kolon olmasını istemediğimiz büyük mekanlarının taşıyıcı sistemini geniş açıklık diye sınıflandırırız. Hangi malzemeden yapıyor olursanız olun geniş açıklık çözümü normal çözümlerden farklı ve zordur.

Normal bir betonarme mekanda basit kolon, kiriş ve döşeme sistemi ile 8 metre gibi açıklıkları çok rahat bir şekilde çözebilirsiniz. Biz bunu sekiz metreyi geçmek olarak ta adlandırırız. Yani 8 metreyi kolay bir şekilde geçebiliriz. Açıklık arttığı zaman mesela 8 metreye 15 metre bir mekanımız olsa artık farklı kiriş sistemlerine başvurmamız gerekir.
Kaset Döşeme, Nervürlü Döşeme, Asmolen Döşeme, Ön Gerilmeli Döşeme, Plak Döşeme, betonarme döşeme çeşitlerindendir. Döşeme isimlerine tıklayarak ilgili yazılara ulaşabilirsiniz.
Kaset Döşeme Nedir ?
Nervürlü Döşeme Nedir ?
Asmolen Döşeme Nedir ?
Ön Gerilmeli Döşeme Nedir ?
Betonarme Plak Döşeme Nedir ?

Rölöve Nedir

Halk Dili İle Mimarlık serimizin bu yazısında Rölöve Nedir ? sorusuna cevap vermeye çalışacağım.
İlk olarak yazım yanlışını düzelterek yazımıza başlıyalım. Türk Dil Kurumu Sözlüğüne göre yazılışı röleve değil rölöve‘dir.
Eski eser bir yapının halihazırda var olan durumunun çiziminin yapılmasına rölöve denir. Binanın rölöve projesini çizmek veya rölövesini almak şeklinde de kullanılabilir. Yeni binalarda da tadilat, dekorasyon veya güçlendirme gibi amaçlarla rölöve projesi çizilir.
Eski eser yapıların rölöve projeleri çok detaylı ve hassas bir şekilde, önemli noktalarda, 1/1, 1/2, 1/5 gibi detaylı ölçeklerde çizilir. Duvarlardaki süslemeler, çeşitli yerlerdeki detaylar, kapı, pencere kesitleri profil tarağı gibi aletlerler 1/1 ölçümlendirilir. 3 boyutlu süslemelerin yanında duvarlara işlenmiş olan resim, yazı ve benzer süslemeler de rölöveye işlenir. Yapıdaki bozulmalar ve çeşitli tahribatlar da çizime işlenir.  Hazırlanan rölöve, restitisyon ve restorasyon çalışmalarına altlık teşkil eder.
Yeni binalardaki rölöve çalışmaları genellikle dekorasyon gibi çalışmalara altlık olacak şekilde, duvar yerleri, kapı , pencere ölçüleri,  tavan yüksekliği ve benzer bilgilerin çizime işlenmesi ile oluşturulur. Oluşturulan çizimin üzerine yeni tasarımlar yapılabilir.
Yakında paylaşmayı düşündüğüm Rölöve Nasıl Alınır ? başlıklı yazım da konunun açıklanmasında faydalı olacaktır.
İyi Çalışmalar..
Kolon Nedir Kiriş Nedir Döşeme Nedir

Kolon ile Kiriş Arasındaki Fark Nedir ?

6 Şubat 2023 depreminden sonra yazılarımızı güncelleme ihtiyacı duyuyoruz
Daha önceki yazımızda; Kolon Nedir ? Kiriş Nedir ? Döşeme Nedir ? sorularını basit bir şekilde açıklamaya çalışmıştım. Yazıyı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

 

Yapay Zeka sitesi chatgpt‘ye soruyoruz

 

Kolon ile Kirişin farkı nedir?

Kolonlar ve kirişler, bir binanın yapısal elemanlarıdır ve her ikisi de yük taşıyarak binanın güvenli ve sağlam bir şekilde durmasını sağlar. Ancak, kolonlar ve kirişlerin farklı görevleri ve tasarımları vardır.

Kolonlar, binanın yükünü taşıyan dikey yapısal elemanlardır. Tipik olarak, kolonlar betonarme veya çelik malzemeden yapılır ve binanın temelinden başlayarak üst kata kadar uzanır. Kolonlar, yükün binanın alt kısımlarından üst kısımlarına taşınmasını sağlayarak binanın yüksekliğine bağlı olarak boyutlandırılır.

Kirişler ise, kolonlar arasında yer alan yatay yapısal elemanlardır. Kirişler, genellikle betonarme veya çelik malzemeden yapılır ve kolonların üzerinde durur. Kirişler, binanın yükünü kolonlardan alarak binanın diğer bölgelerine taşınmasını sağlar. Bu sayede, binanın farklı bölgelerindeki yükler dengelenir ve binanın sağlamlığı artar.

Kolonların ve kirişlerin tasarımı ve boyutlandırması, binanın yüksekliği, kullanım amacı, çevresel faktörler gibi birçok faktöre bağlıdır. Kolon ve kirişlerin doğru boyutlandırılması, binanın sağlamlığı ve dayanıklılığı açısından son derece önemlidir.

 

Kolon Nedir Kiriş Nedir Döşeme Nedir

Biz yine Halk Dili İle özetleyelim

Resimde gördüğünüz binada kırmızı renkli dik duran ayaklara kolon, kolonları üst taraftan birbirine bağlayan bej renkli yatay elemanlara kiriş denir. Bu kolon ve kirişin görsel farkıdır.
Kolon ve Kirişlerin yapısal farkına gelecek olursak, kolonlar binayı taşıyan, kirişlerde kolonları birbirlerine bağlayıp kullanım alanlarını oluşturan döşemeleri (zeminleri) taşıyan, aynı zamanda kolonların ve yapının deprem ve benzeri durumlarda birbirlerine bağlı kalıp destek olmasını sağlayan yapı elemanlarıdır.

Küçük bir hatırlatma : Bu yazı dizisi çok basit bir dil ile mimari terimleri açıklamayı amaçlamaktadır. Akademik veya teknik bir dil ile yazılmamıştır.

Kolon Nedir Kiriş Nedir Döşeme Nedir

Kolon Nedir ? Kiriş Nedir ? Döşeme Nedir ?

Son yaşadığımız depremlerden sonra yazılarımızı güncelleme ihtiyacı duyduk
Öncelikle kolon nedir diye yapay zeka sitesi chatgpt‘ye sorduk
Kolon Nedir ?
Binalarda kullanılan yapı elemanlarından biri olan kolon, betonarme, çelik, ahşap veya diğer malzemelerden yapılan, dikey bir destek elemanıdır. Kolonlar, binaların yüklerini taşıyan ve yerçekimine karşı dayanıklılık sağlayan yapı elemanlarıdır. Binalarda genellikle bodrum katlardan çatıya kadar dikey olarak konumlandırılırlar ve çatı veya kirişlere yatay olarak bağlanırlar. Ayrıca, kolonlar, yükleri doğrudan zemine aktaran temel sistemine de bağlıdır. Yani, kolonlar, binaların dayanıklılığı açısından son derece önemli yapı elemanlarıdır.

Kolonlar, yapı elemanları olarak kullanıldıkları alana göre ve kullanılan malzemeye göre çeşitli şekillerde tasarlanabilirler. İşte bazı kolon çeşitleri:

  1. Dairesel Kolonlar: En yaygın kullanılan kolon çeşitlerinden biridir. Dairesel kolonlar, yuvarlak veya silindirik bir şekle sahiptirler ve beton, çelik veya ahşap malzemelerden yapılabilirler.
  2. Kare Kolonlar: Dikdörtgen veya kare şekilli kolonlardır ve genellikle betonarme yapılarda kullanılırlar. Kare kolonlar, yükseklikleriyle orantılı olarak daha geniş bir tabana sahip olurlar ve bu nedenle daha fazla yük taşıyabilirler.
  3. Dikdörtgen Kolonlar: Kare kolonlara benzer şekilde yapılan, ancak daha uzun bir tabana sahip olan dikdörtgen kolonlardır. Betonarme yapıların yanı sıra, çelik ve ahşap yapılar için de kullanılabilirler.
  4. Kompozit Kolonlar: Betonarme ve çelik malzemelerin bir arada kullanıldığı kolonlardır. Bu kolonlar, çelik ve betonun farklı avantajlarını bir araya getirerek daha güçlü ve dayanıklı bir yapı oluştururlar.
  5. Ahşap Kolonlar: Ahşap malzemelerden yapılan kolonlardır. Geleneksel ahşap evlerde sıklıkla kullanılırlar. Ahşap kolonlar, güçlü ve dayanıklıdır, ancak yangın riski taşıdıkları için uygun yangın önleme önlemlerinin alınması gerekmektedir.
  6. Betonarme Kolonlar: Betonarme yapıların temel yapı elemanlarından biridir. Betonarme kolonlar, beton ve çelik çubukların bir arada kullanılmasıyla yapılır ve yüksek dayanıklılığa sahiptirler.

Kolon çeşitleri, bina yapısının ihtiyacına göre farklı tasarımlar ve malzemeler kullanılarak yapılandırılabilir.

 

Kiriş Nedir ?

Binalarda kullanılan yapı elemanlarından biri olan kiriş, genellikle yatay olarak konumlandırılan, çelik, ahşap, betonarme veya diğer malzemelerden yapılan bir yapı elemanıdır. Kirişler, kolonlar veya duvarlar arasına yerleştirilerek, taşıyıcı yükleri aktarır ve binaların çatıları, tavanları veya katlarının arasındaki boşlukları destekler.

Kirişler, genellikle iki destek arasında uzanan ve yüklerin bu iki noktaya aktarılmasını sağlayan doğrusal elemanlardır. Bu destek noktalarına kiriş uçları denir. Kirişler, kolonlardan gelen yükleri taşıyan elemanlardır ve yapıların dayanıklılığı açısından önemlidirler. Kirişler, binaların inşasında kullanılan diğer yapı elemanları ile birlikte çalışarak, yapıların sağlam, dayanıklı ve güvenli olmasını sağlar.

Kirişler, yapı elemanları olarak kullanıldıkları alana ve taşıma ihtiyacına göre farklı şekillerde tasarlanabilirler. İşte bazı kiriş çeşitleri:

  1. Düz Kirişler: En basit kiriş çeşitlerinden biridir. Genellikle ahşap, çelik veya beton malzemelerden yapılırlar ve yükleri taşımak için kullanılırlar.
  2. Konsol Kirişler: Bir ucundan kolon veya duvara bağlı olan kirişlerdir. Diğer ucu serbest bırakıldığında, kirişin serbest kalan kısmı, konsol adı verilen uzun bir çıkıntı oluşturur. Konsol kirişler, bina dışında geniş kısımları kapatmak için de kullanılabilir.
  3. Kiriş Kirişler: Kirişlerin taşıyıcı eleman olarak kullanıldığı, kirişlerle oluşturulan yapı elemanlarıdır. Bu tür yapılar, geniş açıklıkların kapatılması veya yüksekliğin artırılması gibi durumlarda kullanılır.
  4. Sandviç Kirişler: İki çelik plaka arasına yerleştirilen yalıtım malzemeleri ile oluşturulan kirişlerdir. Bu tür kirişler, yalıtım gerektiren alanlarda kullanılabilir.
  5. Çift T Kirişler: Dışarıya doğru bükülmüş iki T şeklindeki çelik kirişin birbirine kaynaştırılmasıyla oluşur. Bu kirişler, yüksek dayanıklılık ve taşıma kapasitesi gerektiren yerlerde kullanılır.
  6. Ahşap Kirişler: Ahşap malzemelerden yapılan kirişlerdir. Geleneksel ahşap evlerde sıklıkla kullanılırlar. Ahşap kirişler, doğal ve dayanıklıdır, ancak yangın riski taşıdıkları için uygun yangın önleme önlemlerinin alınması gerekmektedir.

Kiriş çeşitleri, bina yapısının ihtiyacına göre farklı tasarımlar ve malzemeler kullanılarak yapılandırılabilir.

 

Döşeme Nedir ?

Binalarda kullanılan yapı elemanlarından biri olan döşeme, yapıların katları arasındaki boşluğu kaplayan, yatay bir düzlem oluşturan, çelik, ahşap, betonarme veya diğer malzemelerden yapılan bir yapı elemanıdır. Döşemeler, zemin seviyesindeki temele bağlı olan kolon ve kirişlere yatay olarak bağlanır ve yapıya dayanıklılık sağlar.

Döşemeler, binaların katları arasında yer alan boşluğu kaplayarak, katlar arasında dolaşımı sağlar. Ayrıca, döşemeler, binanın yüklerini taşıyan yapı elemanlarından biridir. Döşemeler, betonarme, çelik veya ahşap malzemelerden yapılabilir ve kullanıldıkları yere göre farklı şekillerde tasarlanabilirler.

  1. Betonarme Döşemeler: Betonarme döşemeler, betonarme yapı elemanlarından oluşur ve binaların en yaygın döşeme tipidir. Çelik donatılarla güçlendirilir ve beton ile kaplanır. Yüksek dayanıklılık ve dayanıklılık sağlarlar.
  2. Ahşap Döşemeler: Ahşap döşemeler, ahşap malzemelerden yapılmıştır ve geleneksel ahşap evlerde sıklıkla kullanılır. Ahşap döşemeler, doğal ve dayanıklıdır, ancak yangın riski taşıdıkları için uygun yangın önleme önlemlerinin alınması gerekmektedir.
  3. Çelik Döşemeler: Çelik döşemeler, çelik malzemelerden yapılmıştır ve genellikle yüksek binalarda veya endüstriyel yapıların çatılarında kullanılır. Çelik döşemeler, hafif, dayanıklı ve kolay monte edilebilir özelliklere sahiptir.
  4. Kompozit Döşemeler: Kompozit döşemeler, çelik kirişlerin üzerine yerleştirilmiş betonarme bir levhadan oluşur. Bu yapı, çelik kirişlerin taşıma kapasitesi ile betonun güçlü yüzeyi birleştirerek dayanıklılığı arttırır.
  5. Prefabrike Döşemeler: Prefabrike döşemeler, fabrikada önceden üretilen döşeme panelleridir. Bu paneller daha sonra inşaat sahasına taşınır ve yerinde monte edilir. Prefabrike döşemeler, hızlı montaj ve minimum işçilik gerektirir.
  6. Taş Döşemeler: Taş döşemeler, taş malzemelerin kullanıldığı döşeme çeşitleridir. Estetik bir görünüme sahiptirler, ancak ağır ve pahalı olabilirler.

Döşeme çeşitleri, bina yapısının ihtiyacına göre farklı tasarımlar ve malzemeler kullanılarak yapılandırılabilir.

 

HALK DİLİ İLE YAZACAK OLURSAK

Binaların ayakta durabilmesi için ayaklara, insanları barındırabilmesi ve mekan oluşturabilmek için üstünün örtülmesine (plaklara), plakları taşıyabilmesi ve deprem gibi yatay gelen darbelere dayanabilmesi için de yatayda taşıyıcılara (kirişlere) ihtiyacı vardır. Dik duran taşıyıcı ayaklara kolon (kırmızı renkli), kolonları yatayda birbirine bağlayan, tabiri caizse yatay duran kolonlara kiriş (bej renkli), kolon ve kirişlerin üstünde duran adeta masa tablası gibi gözüken plaklara döşeme denilir.
Kolon Nedir Kiriş Nedir Döşeme Nedir
Resimde bir  betonarme yapı iskeleti görüyoruz. Kırmızı olan dik ayaklar; kolonlar, bej rengi yatay elemanlar; kirişler, siyah gözüken üst tablalar ise döşemelerdir.
Kolonların, kirişlerin ve döşemelerin içerisindeki demir ve beton hesapları inşaat mühendisleri tarafından, binanın işlevi, taşıyacağı yükler, deprem, rüzgar ve kat sayısı gibi veriler göz önünde bulundurularak yapılır.
Evinizdeki kolon ve kirişlerdeki çatlaklar ile ilgili ön bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Kolon ve Kiriş arasıdaki farklar Nedir ?
Bekir Yılmazörnek
https://mimarisozluk.blogspot.com/2018/11/kolon-nedir-kiris-nedir-doseme-nedir.html

Betonarme Nedir

Betonun içerisine, betonun eğilme ve çekme güçlerine dayanması için demir koyulması ile elde edilen sisteme “betonarme” denilmektedir. Daha basit bir dille anlatmak gerekirse beton kendi başına belirli miktarda üstündeki ağırlıklara veya yanından doğru ittiğiniz zaman esnemeye müsaittir. Fakat bu yeterli gelmemektedir. Betonun içerisine demirden bir sistem daha soktuğumuzda yani içine demir koyduğumuzda beton hem daha fazla yük taşıyabilir hemde daha fazla esneyebilir. Dolayısı ile daha yüksek binalar ve depreme daha fazla dayanan binalar elde edebilmek için betonun içerisine statik hesaplara uygun oran ve şekilde demir yerleştirerek “betonarme” sistemde binalar inşa etmiş oluruz. 
Bekir Yılmazörnek
https://mimarisozluk.blogspot.com/2018/07/betonarme-nedir.html
Abstract illuminated empty corridor interior made of gray concrete, 3d illustration

Agrega Nedir

Doğal yollarla veya eski betonların parçalanması sonucu elde edilen kum ve çakıl taşı karışımına “agrega” denir. “Agrega” betonun en önemli yapıtaşıdır. Hatta beton “agrega”nın birbirine yapıştırılması ile oluşur diyebiliriz. Betonun yaklaşık %70ini oluşturan agreganın içerisine bağlayıcı (yapıştırıcı) olarak çimento eklenip, su ile birbirlerine reaksiyon oluşturup beton elde etmiş olunur. 

Agreganın ve çimentonun cinsine göre de betonumuzun karakteri oluşur. Kaliteli malzeme ve doğru karışımlarla çok yüksek dayanımlı betonlar elde edebilir. Kullanılacak yere göre iri taneli veya ince taneli agrega ile betonumuzu yapılır. Örnek verecek olursa taşıyıcı kolonların içerisinde kullanılan beton ile sıvada kullanılan betonun agregasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Biri çok iri çakıl taneleri ihtiva ederken diğeri sadece kaba kum tanelerini ihtiva etmektedir.

https://mimarisozluk.blogspot.com/2018/07/agrega-nedir.html

Beton Nedir

Beton çimentonun içerisine agrega (kum, çakıl) ve su eklenerek elde edilen donduğu zaman taş gibi sağlam olan yapı malzemesidir. Rengi gridir. Günümüz inşaat teknolojisinin olmazsa olmazıdır.
Sokakta gördüğümüz hemen hemen tüm inşaatlarda kullanılan “Beton”,  yapı içerisinde taşıyıcı sistemde (bina iskeleti yani kolon, kiriş, döşeme vs), duvarlarda, tuğla ve benzer malzemeleri yapıştırmak için, zeminleri düzleme şaplarında ve aklımıza hemen gelmeyen birçok noktada kullanılmaktadır.

“Beton” içerisindeki çimento miktarı ve agrega cinsine göre dayanıklılık gösterir. İçine katılan bazı katkı maddeleri ile su geçirmeyecek hatta suyun içerisine dökülüp (deniz gibi) donacak betonlar da bulunmaktadır.
“Beton”  ile yapılan binalara betonarme denir.
Bekir Yılmazörnek
https://mimarisozluk.blogspot.com/2018/07/beton-nedir.html

Çimento Nedir

Çimento inşaatlarda, beton içerisindeki kum çakıl ve benzer malzemeleri birbirine yapıştırmak için kullanılan yapıştırıcı malzemedir. Latince Caementum (yontulmuş taş kırıntısı), İngilizce cement kelimesinden dilimize gelen “Çimento” kelimesi aynı zamanda yapıştırıcı, bağlayıcı, zamk, tutkal anlamlarını da taşımaktadır. Özet olarak “Çimento” olmazsa beton olmaz. 

“Çimento” doğal kalker taşları ve kilin ısıtılıp öğütülmesi ile elde edilir. Genel olarak inşaat önlerinde gördüğümüz sarı torbalar içerisinde satılır. Çimentonun çeşitlerine girmemize gerek olmamakla birlikte Türkiyede genel olarak “Portland Çimentosu” kullanılmaktadır.

Bekir Yılmazörnek
https://mimarisozluk.blogspot.com/2018/06/cimento-nedir.html

Halk Dili İle Mimarlık

Önceklikle merhaba…
Günümüzde pek çok konu ile ilgili pek çok bilgiyi internet ortamında bulmak mümkün.
Fakat zaman zaman akademik tarzda ciddi bir şekilde yazılan değerli yazıların konu ile ilgisi olmayan insanlara ağır ve anlaşılmaz geldiğini düşünüyorum. Bunun içinde Halk Dili İle Mimarlık adı altında bir çalışma yapabileceğimi düşündüm.
Bu seride yayınlanacak olan yazıların hiçbirisinde akademik bir iddia veya diğer yazılara ve yazanlara karşı bir saygısızlık içerisinde olmadığımı, tek amacımın misal olarak memleketimizde yaşayan bir Ayşe Teyze’nin basit anlıyacağı şekilde terimleri, mevzuları anlatmak olduğunu bilmenizi isterim.
Herkeze iyi çalışmalar…
Bekir Yılmazörnek
https://mimarisozluk.blogspot.com/2018/06/halk-dili-ile-mimarlk.html